Inleiding
De lokale heffingen zijn te verdelen in belastingen en retributies. Kortgezegd komt het verschil erop neer dat belastingen worden geheven zonder dat daar een aanwijsbare tegenprestatie van de overheid tegenover staat. De gemeente maakt hiervoor geen directe kosten. Bij retributies is dit wel het geval.
De belastingen die in onze gemeente worden geheven zijn de onroerende zaakbelastingen, de toeristenbelasting, de forensenbelasting en de baatbelasting. De opbrengsten ervan komen ten gunste van de algemene dekkingsmiddelen.
De hoogte van de belastingtarieven c.q. opbrengsten wordt bepaald door de omvang van de benodigde financiële middelen om invulling te geven aan het voor de burgers beoogde voorzieningenniveau, binnen een sluitende begroting. Verder zijn er geen andere beleidsdoeleinden.
De retributies die in onze gemeente worden geheven zijn de afvalstoffenheffing, het rioolrecht en de leges. De opbrengsten van deze heffingen dienen ter dekking van gemaakte kosten. Het algemeen uitgangspunt is dat de tarieven kostendekkend moeten zijn.
De gemeentelijke belastingen zijn na de algemene uitkering de grootste inkomstenbron van de gemeente. Overigens zijn de opbrengsten in relatie tot de totale omvang van de begroting relatief beperkt. Dit blijkt uit het volgende overzicht.
Tabel PB.1 belangrijkste gemeentelijke belastingen en heffingen
Jaar | Totalen | Dekking door | ||
---|---|---|---|---|
OZB | Rioolrecht | Afvalstoffen heffing | ||
2011 | 26.380.419 | 1.658.600 | 1.048.868 | 1.230.556 |
2012 | 26.039.004 | 1.707.522 | 1.059.736 | 1.139.581 |
2013 | 25.465.878 | 1.741.700 | 1.070.659 | 1.070.237 |
2014 | 24.613.150 | 1.912.700 | 1.081.527 | 902.306 |
2015 | 29.827.911 | 2.041.808 | 1.141.608 | 987.418 |
2016 | 29.894.989 | 2.159.629 | 1.204.391 | 1.062.942 |
De genoemde belastingen zorgen voor ongeveer 15% van de gemeentelijke inkomsten.
Hieronder zullen genoemde belastingen nader bezien worden.
Eerst zal echter aandacht geschonken worden aan het beleid met betrekking tot de gemeentelijke belastingen, de regionale belastingtarieven, de lastenverlichting, de lastendruk, de totaal geraamde inkomsten en het kwijtscheldingsbeleid.
Ontwikkelingen
OZB als percentage van de waarde
De onroerende zaakbelastingen (verder: OZB) wordt met ingang van 1 januari 2009 berekend
naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Dit volgt uit de wijziging van artikel
220f van de Gemeentewet.
Regionale belastingtarieven
Het maken van intergemeentelijke vergelijkingen van belastingtarieven is vaak lastig. Het ligt voor de hand om heel eenzijdig de tarieven van de verschillende gemeenten te benaderen.
Iedere gemeente heeft echter zijn eigen redenen om tarieven op een bepaalde wijze op te bouwen. Vergelijking is daarom lastig. Ondanks dit gegeven is bij de verschillende belastingsoorten een overzicht opgenomen met de regionale tarieven van het jaar 2015. Wij hebben ons hierbij beperkt tot de onroerende zaakbelastingen, de rioolrechten, de afvalstoffenheffing en de toeristenbelasting.
Onroerende zaakbelastingen
De OZB worden geheven van eigenaren van (niet-)woningen en gebruikers van niet-woningen. Er is sprake van tariefdifferentiatie met betrekking tot de tarieven van woningen en niet-woningen. In de conceptbegroting is rekening gehouden met een verhoging van 4% (exclusief het inflatiepercentage).
De grondslag van de onroerende zaakbelastingen is de waarde van de onroerende zaak. Deze waarde wordt bepaald op grond van de wet Waardering Onroerende Zaken.
Per 1 januari 2008 vindt de vaststelling van de WOZ-waarde jaarlijks plaats. De waardepeildatum voor het WOZ-tijdvak 2015 (kalenderjaar 2016) is 1 januari 2015.
De WOZ-waarde is onder meer van belang voor de hoogte van het eigenwoningforfait in de inkomstenbelasting, de onroerende zaakbelasting en de waterschapslasten.
Hieronder is een overzicht opgenomen van de in onze regio gehanteerde tarieven onroerende zaakbelastingen voor het jaar 2015.
Tabel PB.2 Ozb-tarieven 2014-2015 regiogemeenten
Gemeente | 2014 | 2015 | ||
---|---|---|---|---|
Woningen | Niet woningen | Woningen | Niet woningen | |
Bergen | 0,1100 | 0,3178 | 0,1209 | 0,3414 |
Gennep | 0,1185 | 0,2902 | 0,1236 | 0,3102 |
Beesel | 0,1049 | 0,2991 | 0,1137 | 0,3217 |
Peel en Maas | 0,0946 | 0,2852 | 0,1013 | 0,3012 |
Horst aan de Maas | 0,1564 | 0,2952 | 0,1641 | 0,3078 |
Mook & Middelaar | 0,1207 | 0,3747 | 0,1207 | 0,3794 |
Venlo | 0,1938 | 0,5120 | 0,2035 | 0,5422 |
Venray | 0,1348 | 0,4674 | 0,1434 | 0,4872 |
Landelijk | 0,12531 | 0,3635 | 0,1251 | 0,44,14 |
In tabel PB.3 hebben wij een overzicht opgenomen van de gemeentelijke heffingen voor huurder en per eigenaar/gebruiker. Hieruit blijkt dat wij ruimschoots aan een van de doelstellingen in het coalitieakkoord voldoen. Het uitgangspunt is immers dat de lokale lasten zo laag mogelijk gehouden worden. In de regio scoren wij na Beesel veruit het beste.
Tabel PB.3 Belastingdruk 2014-2015 regiogemeenten
Gemeente | Huurder | Eigenaar/ | Huurder | Eigenaar/ |
---|---|---|---|---|
Bergen | 183 | 582 | 171 | 594 |
Gennep | 265 | 616 | 241 | 603 |
Horst aan de Maas | 168 | 696 | 170 | 708 |
Beesel | 131 | 511 | ||
Peel en Maas | 195 | 669 | ||
Mook & Middelaar | 172 | 728 | 204 | 781 |
Venlo | 389 | 711 | 397 | 724 |
Venray | 294 | 639 | 282 | 640 |
Toeristenbelasting
In de begroting 2015 is rekening gehouden met een tarief van € 1,05 per overnachting.
Gemeente | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bergen | 0,90 | 0,94 | 0,96 | 1,05 | 1,05 | 1,05 | 1,05 |
Gennep | 1,00 | 1,00 | 1,15 | 1,20 | 1,25 | 1,30 | 1,35 |
Horst aan de Maas | 0,81 | 0,87 | 1,20 | 1,20 | 1,25 | 1,25 | 1,27 |
Mook & Middelaar | 0,75 | 0,76 | 0,76 | 0,94 | 0,96 | 0,98 | 0,99 |
Venlo | 0,80 | 1,05 | 1,30 | 1,32 | 1,80 | 1,83 | 1,87 |
Beesel | 0,55 | 0,55 | 0,55 | 0,60 | 0,80 | 1,00 | 1,00 |
Peel en Maas | 0,83 | 0,83 | 0,83 | 1,00 | 1,00 | 1,00 | 1,00 |
Venray | 0,70 | 0,70 | 1,10 | 1,10 | 1,15 | 1,15 | 1,15 |
Forensenbelasting
De tarieven voor de forensenbelasting zijn net als de tarieven voor de onroerende zaakbelastingen met 4% verhoogd.
Leges, rechten en heffingen
Het heffen van leges vindt plaats omdat er een vergoeding gevraagd wordt voor de geleverde diensten.
Milieuheffingen
Voor wat betreft de milieuheffingen gaan wij uit van een kostendekkend tarief.
Het onlangs vastgestelde vGRP sluit beleidsmatig aan bij de door de raad vastgestelde speerpunten Ondernemen met de Natuur en Sociale Cohesie en geeft uitvoering aan de in het Coalitieprogramma benoemde realisatiedoelen. In het vGRP wordt voorzien in maatregelen om o.a. de oppervlakte-waterkwaliteit binnen onze gemeente verder te verbeteren. De voorgestelde tariefdifferentiatie op basis van (drinkwater)verbruik legt meer kosten neer bij de grotere aanbieders van vuilwater.
In het kostendekkingsplan van het vGRP is met een gemiddelde verhoging van € 10,- per aansluiting gerekend om te komen tot een kostendekkend plan.
Voor het onderdeel afvalstoffenheffing (ASH) geldt ook het principe van 100% kostendekking. Voor het jaar 2015 "dempen" wij echter het tarief (€ 27,31 per aansluiting) omdat een bedrag van € 150.251 onttrokken wordt aan de opgebouwde egalisatiereserve.
In de decembervergadering zullen de tarieven worden vastgesteld.
Hieronder hebben wij een overzicht opgenomen van de regionaal gehanteerde tarieven bij de milieuheffingen voor het jaar 2015.
Gemeente | Ash 2014 | Rioolrecht 2014 | Ash 2015 | Rioolrecht 2015 | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Gebruiker | Eigenaar | Gebruiker | Eigenaar | |||
Bergen | 183 | 181 | 171 | 191 | ||
Gennep | 208 | 56 | 160 | 181 | 60 | 166 |
Horst aan de Maas | 168 | 206 | 170 | 206 | ||
Mook & Middelaar | 172 | 230 | 204 | 230 | ||
Venlo | 221 | 169 | 226 | 226 | 171 | |
Venray | 243 | 85 | 118 | 243 | 87 | 120 |
Kwijtschelding
Voor mensen met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid van een gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van de geheven belasting.
Het kwijtscheldingsbeleid is neergelegd in de verordening kwijtschelding. Deze verordening is door de raad op 9 december 2002 vastgesteld.
Burgers met een inkomen op bijstandsniveau en zonder vermogen komen in beginsel in aanmerking voor kwijtschelding.
Geraamde inkomsten
In onderstaand overzicht zijn de geraamde inkomsten van de gemeentelijke belastingen voor het jaar 2016 weergegeven.
Tabel PB.6 Overzicht opbrengst belastingen 2016 e.v. | (bedragen x € 1.000) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Belastingsoort | Rekening | Begroting | |||||
2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | ||
Afvalstoffenheffing | 902 | 987 | 1.063 | 1.098 | 1.096 | 1.096 | |
Onroerende zaakbelastingen | 1.963 | 2.127 | 2.160 | 2.287 | 2.287 | 2.247 | |
Rioolrechten | 1.078 | 1.142 | 1.204 | 1.267 | 1.320 | 1.373 | |
Toeristenbelasting | 344 | 383 | 433 | 433 | 433 | 433 | |
Forensenbelasting | 23 | 29 | 32 | 34 | 34 | 34 | |
Totaal | 4.311 | 4.669 | 4.893 | 5.120 | 5.171 | 5.184 |